ZASADY, O KTÓRYCH  ZAWSZE NALEŻY PAMIĘTAĆ PODCZAS FERII:

• Informuj opiekunów gdzie dokładnie idziesz i o której godzinie wrócisz
• Nie noś kluczy, komórki, pieniędzy w widocznym miejscu – to może skusić potencjalnego złodzieja
• Nie rozmawiaj z obcymi osobami i nie ufaj im
• Przestrzegaj zasad poruszania się po drodze
• Nikomu nie podawaj swojego adresu zamieszkania, nazwiska, nr telefonu
• Jeśli ktoś próbuje Cię skrzywdzić, wołaj głośno o pomoc
• Jeśli ktoś krzywdzi Twojego kolegę, reaguj natychmiast i zawołaj osobę dorosłą

ZASADY POSTĘPOWANIA W RAZIE WYPADKU

ZAŁAMANIE LODU

• zagrożenie stanowi bardzo niska temperatura wody i otoczenia, zimowy strój oraz trudności z wydostaniem się na powierzchnię lodu; w takim przypadku wzywaj pomocy, połóż się płasko na wodzie, rozłóż szeroko ręce i próbuj wpełznąć na lód. Staraj się poruszać w kierunku brzegu leżąc na lodzie
• osobie, która znalazła się w wodzie podaj kij lub szalik i szybko wyciągnij ją na powierzchnię

ODMROŻENIE

• delikatnie masuj odmrożone miejsca, ogrzewając je stopniowo. Odmrożoną część ciała można ogrzać w ciepłej (nie gorącej) kąpieli
• przemoczone ubrania należy zdjąć, a ciało wytrzeć do sucha i okryć

ZŁAMANIA

• nie poruszaj złamaną kończyną
• nie próbuj jej nastawiać
• należy unieruchomić dwa sąsiednie stawy, wykorzystując do tego np. kijki narciarskie, kawałek drewna, szalik

FERIE W DOMU

Czas ferii spędzonych w domu, a nie na obozie bądź koloniach, wcale nie musi być nudny! Na placach zabaw, ślizgawkach, w parkach możesz poznać nowych kolegów i świetnie się bawić! Bo czy jest lepsza frajda od bitwy na śnieżki, saneczkarskich wyścigów czy łyżwiarskich popisów? Pamiętaj jednak, że w każdym miejscu czyhać może niebezpieczeństwo: z pozoru wytrzymały lód może okazać się zwodniczy, przyjazny człowiek w parku może okazać się złodziejem a nadjeżdżający samochód może jechać z o wiele większą szybkością niż mogłoby Ci się wydawać… Dlatego pamiętaj, by zachować ostrożność w każdej sytuacji, zwracaj też uwagę, czy Twoim kolegom nie dzieje się krzywda.

BEZPIECZEŃSTWO NA ŚNIEGU I LODZIE

• do zjeżdżania na sankach wybieraj miejsca oddalone od ruchu samochodowego
• nigdy nie zjeżdżaj sankami leżąc na nich
• nie stój blisko zjeżdżających saneczkarzy i nie zastawiaj ścieżki zjazdu
• teren do zjazdu należy oczyścić z krzaków, kamieni i nierówności
• upewnij się, że Twoje sanki nie mają połamanych szczebli bądź wystających śrub.
• nie doczepiaj sanek do samochodu
• ślizgaj się na placach przeznaczonych na ślizgawki i lodowiska, unikaj zamarzniętych stawów, jezior, gdyż lód może być niewystarczająco wytrzymały, co grozi bardzo poważnym wypadkiem
• przebywając na lodowisku nie należy trzymać rąk w kieszeni
• nie rzucaj śnieżkami w samochody i zwierzęta

BEZPIECZEŃSTWO NA ULICY I PODWÓRKU

• kiedy spadnie śnieg – poruszaj się ostrożnie po chodnikach i drogach: nie ślizgaj się, nie popychaj kolegów
• informuj rodziców lub opiekunów dokąd idziesz i o której wrócisz
• idąc w pobliżu drogi zachowaj szczególną ostrożność
• nie baw się w odosobnionych miejscach – jeśli będziesz potrzebował pomocy, nikt Cię nie usłyszy
• nie wsiadaj do obcych samochodów, nie rozmawiaj z obcymi i nie ulegaj żadnym namowom obcych
• przed wyjściem ustal z rodzicami obszar, na jakim możesz się bawić
• jeśli chcesz pójść do kolegi, zapytaj wcześniej o zgodę rodziców

BEZPIECZEŃSTWO W SIECI

W trakcie zimowego wypoczynku rodzice mogą pozwolić Ci na większą swobodę czasową w korzystaniu z Internetu. Surfowanie w sieci to świetna zabawa, pamiętaj jednak, że i tam może czekać na Ciebie niebezpieczeństwo:

• zamieszczane w Internecie informacje są publiczne, każdy może je zobaczyć i wykorzystać, dlatego nie podawaj swoich danych, nie dziel się prywatnymi informacjami
• nigdy nie zamieszczaj lub nie wysyłaj czegokolwiek, co może posłużyć do zlokalizowania Ciebie lub innej osoby (na przykład imienia i nazwiska, adresu e-mail, czy też adresu domowego lub numeru telefonu)
• bądź uprzejmy, ale nie wdawaj się w dyskusję z natrętnymi osobami

Niezmiernie trudno dać krótkie, praktyczne i skondensowane rady jak wychowywać dzieci. Z reguły spotykamy się publikacjami wycinkowo analizującymi problemy albo z naukowymi opracowaniami. W ostatnich latach coraz częściej możemy spotkać ciekawe książki adresowane do rodziców i nauczycieli w których autorzy opisują w sposób bardzo ciekawy i zrozumiały swoje doświadczenia pedagogiczne i wychowawcze. W jednej z takich publikacji pt. „Czego potrzebują dzieci” autorka Mia Kellmer Pringle mająca bogate doświadczenie wychowawcze i pedagogiczne proponuje bardzo jednoznaczne, nowoczesne, krótkie, a zatem warte prezentacji oraz propagowania

„Dziesięć przykazań wychowania dzieci”.

1 Okaż twojemu dziecku trwałą, nieustającą miłość i opiekę – jest to tak ważne dla jego umysłowego i duchowego zdrowia, jak pożywienie dla ciała.

2 Bądź hojny w poświęcaniu dziecku swojego czasu i okazywaniu mu twojego zrozumienia – bawienie z dzieckiem lub czytanie na głos liczy się o wiele więcej niż uporządkowane, funkcjonujące bez zakłóceń gospodarstwo domowe.

3 Umożliwiaj twojemu dziecku zdobywanie nowych doświadczeń i już od pierwszych dni jego życia „zanurz” je w mówionym języku – wzbogaca to jego duchowy rozwój.

4 Zachęcaj dziecko do zabawy w każdej formie: w pojedynkę, z innymi dziećmi, do badania świata, naśladowania, eksperymentowania, budowania, kreatywnego tworzenia.

5 Chwal częściej i głośniej wysiłki niż osiągnięcia.

6 Powierzaj dziecku stale rosnącą odpowiedzialność – podobnie jak inne umiejętności trzeba je wciąż trenować.

7 Pamiętaj o tym, że każde dziecko jest wyjątkowe, jedyne w swoim rodzaju – sposób, w jaki traktujesz jedno i który jest dla niego zupełnie w porządku, dla drugiego może być niewłaściwy.

8 Pokazuj swoją dezaprobatę i niezadowolenie w taki sposób, który nie będzie oznaczał dla wieku, osobowości i rozumienia dziecka zbyt wygórowanych wymagań.

9 Nigdy nie używaj groźby pozbawienia dziecka miłości albo że je komuś oddasz. Możesz odrzucać i nie akceptować jego zachowania, ale nie pozwól nigdy, aby zrodziło się w nim podejrzenie, że możesz odrzucać jego osobę.

10 Nie oczekuj wdzięczności. Twoje dziecko nie prosiło się, żeby przyjść na świat – to była twoja decyzja.

Mia Kellmer Pringle „Czego potrzebują dzieci”

Wady wymowy i ich przyczyny

Wady wymowy określane są jako dyslalia. Termin ten wywodzi się z greckiego słowa dys czyli zaburzenia i lalia czyli mowa.

Pod pojęciem dyslalia kryją się różnego rodzaju zaburzenia i wady artykulacyjne spowodowane różnymi czynnikami.

Według I. Styczek (1983) dyslalia to opóźnienie w przyswajaniu języka, na skutek opóźnionego wykształcenia się funkcji pewnych struktur mózgowych.

Natomiast G. Demelowa (1979) uważa, że dyslalia to nieprawidłowość w realizacji jednej głoski, kilku głosek, a nawet wszystkich lub niemal wszystkich od razu, tzw. bełkot.

Zatem można stwierdzić, że dyslalia dotyczy zaburzeń dźwiękowej strony języka objawiającej się jako zniekształcanie głosek, zastępowanie głosek, opuszczanie głosek.

W literaturze logopedycznej pojawiają się różne podziały dyslalii, z jednej strony ze względu na przyczyny mające swoje podłoże w budowie i/lub funkcjonowaniu narządów mowy, a z drugiej strony ze względu na objawy wynikające z nieprawidłowej artykulacji głosek.

Wady wymowy lub inaczej zaburzenia artykulacji zostały uporządkowane i sklasyfikowane.

Klasyfikacji wad wymowy jest dużo i są mniej lub bardziej rozpowszechnione; wywodzą się z różnych dyscyplin naukowych w związku z czym reprezentują nieco odmienne podejścia, różnią się stopniem dokładności, stosowaną terminologią oraz rodzajem użyteczności dla teorii i praktyki. Najogólniej można stwierdzić, że istnieją trzy zasadnicze typy klasyfikacji wad wymowy, a mianowicie przyczynowe, ilościowe i jakościowe.

Zdaniem H. Spionek (1985) przyczynami dyslalii mogą być:

1. Zmiany anatomiczne układu artykulacyjnego wyrażające się nieprawidłową budową języka, nieprawidłową budową podniebienia, zniekształceniem zgryzu, anomaliami zębowymi, przerostem trzeciego migdałka, polipami, skrzywieniem przegrody nosowej, przerostem śluzówki nosa.

2. Nieprawidłowe funkcjonowanie narządów mowy czyli niska sprawność języka oraz warg, trudności koordynacji pracy wiązadeł głosowych z artykulacją nasady, zakłócona praca mięśni napinających i przywodzących wiązadła głosowe, nieprawidłowa praca zwierającego pierścienia gardłowego, brak pionizacji języka.

3. Nieprawidłowa budowa i funkcjonowanie narządu słuchu związane z zaburzeniami analizy i syntezy słuchowej, wybiórczym upośledzeniem słuchu, obniżoną słyszalnością oraz zaburzenie słuchu fonematycznego.

4. Warunki niesprzyjające uczeniu się mowy takie jak nieprawidłowe wzorce wymowy, nieprawidłowa atmosfera, styl wychowania i postawy rodziców, a także brak stymulacji rozwoju mowy.

5. Nieprawidłowe funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego.

6. Uwarunkowania psychiczne związane z brakiem zainteresowania mową innych, od-czuwaniem własnych wypowiedzi jako czegoś trudnego, męczącego .

7. Opóźniony rozwój psychomotoryczny.

Często pouczamy nasze dzieci – rób to, nie rób tamtego, zrób to tak, albo tak. Posiadamy całą listę zakazów, nakazów, pouczeń i rad.  A  czy WY –Rodzice zastanawialiście się , co Twoje dziecko chciałoby powiedzieć Tobie? Nie?

Oto lista:

• NIE psuj mnie. Dobrze wiem, że nie powinienem mieć tego wszystkiego, czego się domagam. To tylko próba sił z mojej strony.
• NIE bój się stanowczości. Właśnie tego potrzebuję – poczucia bezpieczeństwa.
• NIE zwracaj mi uwagi przy innych ludziach, jeśli nie jest to absolutnie konieczne. O wiele bardziej przejmuję się tym, co mówisz, jeśli rozmawiamy w cztery oczy.
• NIE chroń mnie przed konsekwencjami. Czasami dobrze jest nauczyć się rzeczy bolesnych i nieprzyjemnych.
• NIE dawaj mi obietnic bez pokrycia. Czuję się przeraźliwie stłamszony, kiedy nic z tego wszystkiego nie wychodzi.
• NIE odtrącaj mnie, gdy dręczę Cię pytaniami. Może się wkrótce okazać, że zamiast prosić Cię o wyjaśnienie, poszukam ich gdzie indziej.
• NIE wmawiaj mi, że moje lęki są głupie. One po prostu są.
• NIE wyobrażaj sobie, iż przepraszając mnie stracisz autorytet. Za uczciwą grę umiem podziękować miłością.

  NASZE ZABAWY W CZYTANIE

Podstawową formą działalności dzieci w wieku przedszkolnym jest zabawa. Jednocześnie bawiąc się, ciągle się uczą i poznają otaczający świat. Podczas zabawy, w sposób naturalny poz-nają nowe informacje i wykonują wiele, różnorodnych czynności. Doskonale radzą sobie z nauką, gdyż w dociekliwe odkrywanie świata angażują nie tylko wszystkie zmysły, ale również całe ciało. Czytanie jest kluczem do rozwoju dziecka, które otwiera skarbnicę całej wiedzy i informacji. Poprzez zabawę w czytanie rozbudzamy w dzieciach tę pasję oraz zarażamy ciekawością świata i głodem wiedzy.

Dzięki przygotowaniu do wczesnego czytania, dziecko:

• jest ciekawe świata i samodzielne – łatwiej mu odnaleźć się w świecie informacji i znaleźć odpowiedź na nurtujące pytania.

• zazwyczaj czyta szybciej i swobodniej.

• ma dostęp do informacji, do których nie czytający rówieśnik dotrze w wieku 7,8 lat.

• ma lepszą zdolność koncentracji oraz pamięć.

• będzie czytać swobodniej, gdyż nie kojarzy tego zajęcia z przedmiotem w szkole i oceną, lecz z zabawą.

• ma wyższą samoocenę – jest z siebie dumne.

Wśród metod, które w sposób naturalny i aktywny wprowadzają dzieci w świat liter, a poprzez zabawowy charakter nauki sprawiają, że staje się on dostępniejszy i bardziej przyswajalny wyróżniamy:

• odimienną metodę I.Majchrzak, która stanowi podstawę zabaw w czytanie,

• metodę naturalnej nauki języka,

• metodę G.Domana.

Metody te nie wykluczają się, lecz przeciwnie – łączą i uzupełniają. Zastosowanie ich elementów pozwoli na jednoczesne kształtowanie wszystkich zmysłów potrzebnych do umiejętności czytania, a nie wybiórczo np. wzroku lub słuchu.

Odimienna metoda Ireny Majchrzak polega na tym aby imię dziecka uczynić słowem otwiera-jącym świat pisma. Polega na wprowadzeniu dziecka w tajemniczy świat czytelnictwa, przy wykorzys-taniu jego imienia. Dziecko przez własne imię, z którym się utożsamia, rozbudza swoje zainteresowanie pismem, pisaniem i czytaniem. Ma okazję przyjrzenia się charakterystycznej formie każdej litery i rysun-kowi całego imienia. W tej koncepcji, zabawy i gry są wspólne dla wszystkich, w których jednak każdy działa z innym materiałem. Metoda ma charakter analityczno – syntetyczny, a zestawy obrazkowo – słowne pomagają w percepcji tekstu na bazie poznanych liter.

Metoda ta podzielona jest na kilka, następujących po sobie etapów:

1- inicjacja

2- ściana pełna liter

3- prezentacja alfabetu

4- gra w loteryjkę

5- targ liter

6- nazywanie świata

7- pierwsze lektury

Naturalna nauka języka to metoda, której założenia zostały przejęte z Nowej Zelandii, a oparta jest na rozwijaniu i pogłębianiu chęci dziecka do nauki mówienia, czytania oraz kreślenia symboli graficznych, czemu towarzyszy szeroko rozumiana aktywność twórcza – dramatyczna, muzyczna, ruchowa i plastyczna. Czytanie rozpoczyna się od fazy zdaniowego i wyrazowego czytania globalnego, a elementem wspierającym tę umiejętność jest analiza i synteza słuchowo – wzrokowa w trakcie pisania oraz rozwiązywania różnego rodzaju zadań (indywidualnych i zbiorowych). Metodzie towarzyszą książeczki dla dzieci.

Podstawowym zadaniem nauczyciela jest zapewnienie warunków sprzyjających indywidualizacji oddziaływań edukacyjnych poprzez:

– organizowanie pracy zbiorowej, indywidualnej i w małych grupach;

– odpowiednie zagospodarowanie sali – wydzielenie miejsc stanowiących okazję do podejmowania określonej aktywności

– umożliwienie dzieciom własnej działalności w kącikach zainteresowań, prowadzących m.in. do nabywania kompetencji językowych

Metoda Glenna Domana polega na globalnej nauce czytania. Jej autor to amerykański fizykotera-peuta i twórca metody rehabilitacji osób z uszkodzeniem mózgu. Wg niego dziecko ma „nieograniczony głód wiedzy połączony z łatwością przyswajania sobie nowych informacji” i „im więcej informacji wchłonie poniżej piątego roku życia, tym więcej ich zapamięta”. Oprócz doskonalenia kompetencji językowych, waż-ną rolę w jego koncepcji odgrywa oddziaływanie na analizatory wzroku i słuchu oraz rozwijanie spostrzegawczości. Nauka czytania odbywa się podczas kolejnych etapów:

I ETAP – pojedyncze słowa;

II ETAP – wyrażenia dwuwyrazowe;

III ETAP – proste zdania;

IV ETAP – rozbudowane zdania;

V ETAP – książki;

Polega ona na organizowaniu dzieciom kilku sesji w ciągu dnia, podczas których w szybkim tempie, głośno odczytuje się słowa z tzw. ,,kart migawkowych”, napisanych czerwonym, a w późniejszej fazie czarnym drukiem. Autor podkreśla znaczenie systematyczności i konieczność tworzenia atmosfery zabawy oraz przestrzega przed sprawdzaniem umiejętności, które zniechęca i zmniejsza wiarę we własne możliwości.

Opracowała – Wanda Bochenkiewicz

Gdybym mogła od nowa wychowywać dziecko…Diane Loomans

Gdybym mogła od nowa wychowywać dziecko,
częściej używałabym palca do malowania, a rzadziej do wytykania.
Mniej bym upominała, a bardziej dbała o bliski kontakt.
Zamiast patrzeć stale na zegarek, patrzyłabym na to, co robi.
Wiedziałabym mniej, lecz za to umiałabym okazać troskę.
Robilibyśmy więcej wycieczek i puszczali więcej latawców.
Przestałabym odgrywać poważną, a zaczęła poważnie się bawić.
Przebiegałabym więcej pól i obejrzała więcej gwiazd.
Rzadziej bym szarpała, a częściej przytulała.
Rzadziej byłabym nieugięta, a częściej wspierała.
Budowałabym najpierw poczucie własnej wartości, a dopiero potem dom.                                               Nie uczyłabym zamiłowania do władzy, lecz potęgi miłości.

Rodzina zaspakaja podstawowe potrzeby dziecka:

• psychiczne

• biologiczne

• duchowe

• materialne

Akceptacja dziecka oznacza przyjęcie go takim jakim jest, zarówno jego cechy fizyczne, usposobienie, inteligencja, możliwości jak i jego ograniczenia, powinny być akceptowane.

Rodzice powinni współdziałać z dzieckiem czyli angażować się i interesować jego zabawą i pracą, powinni dziecko zachęcać do prac związanych z domem i życiem rodzinnym, na miarę możliwości dziecka.

W miarę dorastania i przechodzenia przez kolejne fazy rozwoju dziecko powinno posiadać pewną rozumną swobodę i samodzielność w swoich poczynaniach.

Prawa i obowiązki dziecka powinny być uznane bez przeceniania i niedoceniania jego roli, powinny być dostosowane do jego fazy rozwojowej.

Na osobowość dziecka składają się cztery sfery:

• UMYSŁ – myślenie, pamięć, uwaga, analiza
• CIAŁO – sprawność, zdrowie, wygląd, choroba
• PSYCHIKA – emocje, wrażliwość, temperament, odczucia, lęki
• DUCHOWOŚĆ – wartości, zasady, styl życia

Rozwój każdej sfery powinien być równomierny – zbyt duży nacisk na jedną sferę zaburza pozostałe i powoduje złe funkcjonowanie dziecka.

Negatywne postawy rodzicielskie:

• odtrącająca, o nadmiernym dystansie uczuciowym, kształtująca agresję, kłamstwo, nieposłuszeństwo, hamująca rozwój uczuć wyższych
• nadmiernie wymagająca, nieustannie krytykująca, budząca brak wiary we własne siły i możliwości, niepewność i lękliwość, poczucie mniejszej wartości
• unikająca kontaktu z dziećmi, poświęcanie mu małej ilości czasu i uwagi, rodzice są obok a nie z dzieckiem
• nadmiernie chroniąca, ciągła troska, zbyt duża symbioza z dzieckiem

NIEZALEŻNIE OD NASTROJU, STOPNIA ZMĘCZENIA, BRAKU CZASU – zawsze powinniśmy myśleć pozytywnie o naszych dzieciach, wysyłajmy im pozytywne sygnały, szukajmy ich zalet, talen-tów, umiejętności, pozytywnych cech.

Nie wytykajmy ciągle błędów, nie wyśmiewajmy ciągle wad, nie ,,przyklejajmy” etykietek tego złego i niegrzecznego ,,łobuza”.

BARDZO WAŻNE – ZAUFANIE jest podstawą wychowania.

ZAUFANIE TRUDNO ZBUDOWAĆ.

ŁATWO STRACIĆ.

ODZYSKAĆ – prawie niemożliwe  🙁

Opracowała – Wanda Bochenkiewicz

1. Naucz mnie, jak mogę być bezpieczny, Ty najlepiej dostrzegasz zagrożenia.
2. Bądź mistrzem słowa, pytania otwarte, zamknięte, objaśnienie, nazywanie, podsumowanie, to mi łatwiej układa wszystko w głowie.
3.  Wysłuchaj mnie aktywnie, z zaangażowaniem, zanim mi coś poradzisz, być może tylko się waham i chcę to na głos wypowiedzieć bo Ci ufam.
4. Naucz mnie, jak mam przebaczać innym, tak abym nie pogrążał się nieustannie w smutku.
5. Bądź ze mną tu i teraz, patrzmy razem na śnieg za oknem, róbmy pierniki, idźmy na spacer w deszczu, ta chwila zaraz minie.
6. Kiedy ja krzyczę i tupię nogami potrzebuję Twojego spokoju, wtedy wiem, że mi pomożesz uspokoić burzę.
7. Przytulaj mnie dużo, to najlepsze lekarstwo na moje smutki, zmartwienia, złość.
8. Uprawiaj ze mną sport.
9. Baw się ze mną.
10. Psst, wprowadzaj limity na urządzenia elektroniczne, róbmy rodzinny czas off line.
11. Grajmy razem w gry planszowe.
12. Wierz we mnie, ja wtedy w siebie też wierzę i jestem gotowy podejmować wyzwania.
13. Naucz mnie jak się relaksować, to pomoże mi, gdy jest trudno.
14. A przede wszystkim, bądź moim rodzicem, trzymaj mnie za rękę.